Odszedł gen. bryg. Jan Podhorski
Z ogromnym smutkiem informujemy o śmierci Generała Jana Podhorskiego.
Generał Jan Podhorski był wzorem żołnierza i obywatela, którego biografia stanowi inspirację dla kolejnych pokoleń, gotowych służyć Polsce. Przykład jego patriotyzmu i wiernej służby Ojczyźnie do dziś jest ważną lekcją dla młodych ludzi. Jako żołnierz, powstaniec warszawski, harcerz i działacz drugiej konspiracji zawsze dawał świadectwo wielkiej odwagi i poświęcenia dla Ojczyzny. Na najwyższe uznanie zasługuje fakt, że przez całe życie pełnił służbę Polsce i niósł pomoc bliźnim zgodnie z rotą Przyrzeczenia Harcerskiego.
Rodzinie i znajomym zmarłego składamy najszczersze wyrazy współczucia.
Jan Henryk Podhorski, ps. „Zygzak”, „Marciniak”, ur. 21 czerwca 1921 roku w Budzyniu w pow. chodzieskim. Polski działacz konspiracyjny, Generał brygady Wojska Polskiego w stanie spoczynku. Ochotnik w batalionie Obrony Narodowej w kampanii wrześniowej, w czasie II wojny światowej żołnierz Związku Jaszczurczego, Narodowych Sił Zbrojnych oraz Armii Krajowej. Uczestnik Powstania Warszawskiego, Żołnierz Wyklęty, działacz powojennej konspiracji antykomunistycznej, inwigilowany oraz represjonowany i więziony przez władze PRL.
Archiwum Pełne Pamięci: gen. bryg. Jan Podhorski – Powstaniec Warszawski
Generał brygady Jan Henryk Podhorski urodził się w 1921 roku w Budzyniu. W 1933 roku wstąpił do Związku Harcerstwa Polskiego, a w 1939 roku, kiedy wybuchła wojna, zgłosił się jako ochotnik do batalionu Obrony Narodowej „Opalenica”. Brał udział w walkach pod Sompolnem, trafił do niemieckiej niewoli i więzienia na Cytadeli w Poznaniu. Po ucieczce i powrocie do domu został aresztowany przez Gestapo. Po kolejnej uciecze współtworzył od 1940 roku harcerską organizację konspiracyjną „Orły”. Posługiwał się wówczas pseudonimem „Marciniak”.
W 1942 roku Podhorski przedostał się do Generalnego Gubernatorstwa. Tutaj wstąpił do Związku Jaszczurczego, a potem do Narodowych Sił Zbrojnych. W Grójcu ukończył naukę w tajnym Liceum Ogólnokształcącym.
W 1944 roku wziął udział w Powstaniu Warszawskim, walcząc w pułku NSZ imienia gen. Władysława Sikorskiego, a potem w 2 kompanii batalionu AK „Miłosz”. Jako dowódca jednej z grup szturmowych, brał udział w zdobyciu m.in. kościoła Świętego Krzyża. Po zakończeniu walk, trafił do Stalagu IV b w Muehlbergu. W kwietniu 1945 roku obóz został wyzwolony przez Armię Czerwoną.
Po wojnie Podhorski podjął studia na Uniwersytecie Poznańskim. W maju 1946 roku był inicjatorem strajku studenckiego związanego z ówczesnymi wydarzeniami w Krakowie, gdzie UB i KBW spacyfikowały manifestantów chcących uczcić rocznicę uchwalenia Konstytucji 3. Maja. Podhorski został aresztowany, ale zdołał zbiec z komendy MO. W grudniu, po ponownym aresztowaniu za działalność w strukturach podziemia antykomunistycznego (był członkiem Młodzieży Wszechpolskiej), został skazany na 7 lat więzienia. W wyniku amnestii wyrok zmniejszono do 3 lat. Karę gen. Podhorski odbył w Zakładzie Karnym we Wronkach. Przez cały okres PRL, SB obserwowało i inwigilowało działalność Podhorskiego jako osoby wrogiej ustrojowi i podejrzanej.
W zasobie Archiwum IPN w Poznaniu znajdują się cyfrowe kopie fotografii dokumentujących udział gen. Podhorskiego i jego oddziału w Powstaniu Warszawskim w 1944 roku.
Fotografie pochodzą z akt IPN Po 1301/1.
dr Paweł Głuszek
Dokumenty zostały przekazane do Oddziałowego Archiwum IPN w Poznaniu w ramach akcji Archiwum Pełne Pamięci.
źródło: Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu , IPN
